D

 
Delphinium 'Berghimmel'                                Diascia personata

DARMERA. Schildblad, Paraplublad hoor je ook weleens. Heette vroeger Peltiphyllum. Een nogal op Rodgersia‘s gelijkend geslacht, dat echter bloeit voordat het blad zich ontvouwd heeft, vroeg in het voorjaar en vaak zó vroeg, dat deze bloemen prompt bevriezen. Het blad maakt veel goed en staat mooi langs een vijverrand, of op een wat vochtiger plek in de halfschaduw. Langzaam maar zeker bedekken de oppervlakkig kruipende wortelstokken grote oppervlakten, hoewel dat bij de door ons aangeboden cv. wel meevalt. Leuke plant.
 

peltata ‘Nana‘ heeft rond geschulpt blad, dat als een parasol op de ongeveer 50 cm hoge stelen staat, maar eerst komen in april de bloemen, roze halfronde bollen op kale stelen. Groeit vrijwel overal waar het niet te droog is, maar in de zon bloeien ze beter. Probleemloos, langlevend. De gewone vorm wordt, zeker op vochtige grond, erg groot en woekerend bijna.
€ 3,50

 

DATISCA. Behorend tot de hoogste vaste planten, hoge wuivende stelen met sterk ingesneden blad, dat zowel qua naam als qua uiterlijk sterk op hennep lijkt; vroeger, ja vroeger kon je hiermee nog iemand mee bedotten, nu kent iedereen hennep. Er is maar één soort in cultuur:                                                           

cannabina een sterke, langlevende maar niet snel groeiende plant, die in de nazomer bloeit met lange en dunne groenig witte“katjes”, die in groten getale in de bladoksels gevormd worden. In de herfst worden die bruin en blijven lang zitten, een sierlijk gezicht aan de uitbuigende stelen. Hoogte 200 +, zon of halfschaduw, erg moeilijk doet hij niet. Wordt ook als verfplant gebruikt.
€ 3,50

 

DEINANTHE. “Goddelijkebloem” letterlijk vertaald en daar zit wel wat in, maar dan moet je de bloemen wel van dichtbij bekijken. Het is een klein geslacht, dat waarschijnlijk maar uit één soort bestaat, monotypisch wordt dat genoemd. Vaak worden er toch 2 soorten onderscheiden, de ene uit Japan (D. bifida) en de andere, D. caerulea, uit China. Ze houden van een mooi plekje, op humeuze grond, in de schaduw, beschut, uit de wind: zo‘n plekje waar de Anemonopsis het ook zo goed doet. Behoort tot de familie van de Hydrangea‘s, en dat is niet alleen aan het blad te zien, maar ook aan de schijnbloemen, die op die van Hydrangea`s lijken.
 

caerulea is wat triestig misschien door zijn bloemkleur, grijzig lilablauw en op het eerste gezicht onopvallend, maar draai hem maar eens om en kijk naar de ronde, wasachtige, platte bloemen met rondom het hart een dichte rij meeldraden , “een monstrueuze Pyrola”. Naast de vruchtbare bloemen vinden we altijd een paar onvruchtbare, die er net zo uitzien als de onvruchtbare randbloemen van zijn grote neef, de Hortensia. Hoogte 60 cm, bloeitijd zomer-nazomer, heeft een paar jaar nodig om zo groot te worden.Het blad is langwerpig, grof behaard. Wij kweken waarschijnlijk de vorm `Blue Wonder`, befaamd om zijn groeikracht en vitaliteit. Deze plant stond vroeger bekend om zijn lastige gedrag, ik vind dat in de praktijk heel erg meevallen, als hij maar in de schaduw staat en voldoende vocht in de zomer krijgt.
€ 3,50

bifida uit Japan lijkt op de voorgaande, maar deze heeft wat kleinere, wasachtige, witte bloemen aan witte bloemsteeltjes, beetje “weird”. Minder opvallend ook dan D. caerulea. Zelfde hoogte min of meer, zelfde standplaats. Indien leverbaar!
€ 4,00

bifida ‘Pink -Shi’ is een interessante kleurvariant afkomstig van het Japanse eiland Shikoku, met witte bloemen in roze kelkbladeren, en ook de steriele randbloemen, zo kenmerkend voor de familie van de Hydrangea’s, zijn roze. Hoogte rond de 40 cm. Soms hebben we ook ‘Pink Kii’ op voorraad, eveneens roze met wit.
€ 6,00

Literatuur: In “The Explorer‘s Garden” staat een uitgebreid hoofdstuk over deze 2 soorten, met foto‘s; ook nog een bijzonder interessant hoofdstuk over een verwant geslacht uit die regio, Cardiandra. Hiervan misschien leverbaar, in heel kleine hoeveelheden nog, C. formosana, die in het najaar van 2011, in de heel mooie en droge maand november, eindeloos bloeide met paarsige schermen, en ook hier waren kleine steriele randbloemen aanwezig.

 

DELPHINIUM. Ridderspoor. De essentie van blauw zijn ze, het zuivere, het pure blauw vertegenwoordigen ze, de favoriete kleur van vooral mannen. Riddersporen worden dan ook vanouds gezien als mannelijke, stoere planten. Delphiniums houden niet van potkweek, vandaar dat we een soort compromis hebben gevonden door ze in diepe 1-liter potten te zetten, waardoor het toch sterke, goed doorwortelde planten zijn geworden; de prijs is weliswaar wat hoger, maar dat zijn ze waard. Waneer de eerste bloei in juni voorbij is, knippen we de uitgebloeide stelen tot op zo‘n 10 cm boven de grond af, we geven wat extra water en mest, en dan volgt de tweede bloei al snel in augustus, en met een beetje geluk nog een derde in oktober. Blijf de slakken bestrijden!
Het sortiment is nog steeds grotendeels dat van Karl Foerster, die leefde van 1874 tot 1970, en die vooral in het interbellum heel veel selectiewerk heeft gedaan, en niet alleen aan Delphiniums; ook Phloxen, Heliopsis, Helenium e.v.a. waren niet veilig voor hem. Zijn soorten zijn zo goed, dat ze ook nu nog tot het beste behoren wat wij krijgen kunnen.Ik kweek nu zo`n 20 jaar deze Delphiniums, maar er komen toch steeds meer problemen, de vitaliteit van vroeger is wel aan het afnemen. Hoe lang we ze nog zullen hebben is daarom volstrekt onvoorspelbaar. We doen ons best!                                                                                                          

‘Atlantis’ is weer terug in het sortiment: een bekende kleinbloemige in fluwelig donker paarsblauw. Hoogte zo rond de 120 cm. Wanneer u ze na de eerste bloei tot de grond toe afsnijdt, komt er een week of 6 een tweede bloei. Je moet ze wel goed voeden en water geven om een mooi resultaat te bereiken.
€ 3,50

‘Berghimmel‘ is licht hemelsblauw met een wit oog – dat oog wordt in de vakwereld “bij” genoemd- in slanke aren, een kenmerk dat deze gemeen heeft met alle andere Foerster Hybriden; daardoor zijn ze relatief weinig windgevoelig en hebben maar een beetje steun nodig, helemaal zonder gaat hier niet goed. Hoogte 180 cm, middelvroeg.
€ 4,00

‘Blauwal‘ is de blauwe Walvis, niet keuze; de kleur van deze is midblauw aan de donkerblauwe kant, met een witte bij. De bloemkleur heeft dat speciale, dat groenigblauwe op de een of andere manier, moeilijk te omschrijven. Hoog, 200 cm of nog iets meer. Laatbloeiend.
€ 4,00

‘Finsteraarhorn‘ is een van de meest donkerblauwe, deze kleur wordt gentiaanblauw genoemd, en ze hebben een bruine bij. Rijkbloeiend met vele slanke trossen. Een van de beste en meest gevraagde donkerbloeiende. Hoogte 200 cm, laat en langlevend: bij een Delphinium betekent dat in de praktijk meer dan 4 jaar.
€ 4,00

‘Ouvertüre‘ is midblauw met een rozige waas erover, bruine bij. Qua kleur is dit niet de meest uitgesproken cv., maar hij is in sterkte onovertroffen, hier leeft hij het langst van alle Delphiniums. Hoogte 160 cm, vroeg, opent het seizoen.
€ 4,00

Literatuur: antiquarisch zijn de boeken van Foerster hier en daar nog wel te koop, probeer eens bij Jan Meemelink in Leiden. Heel mooi is “Blauer Schatz der Gärten”, in de editie uit 1955, met prachtige aquarellen.

 

DIASCIA. Zo’n 15 jaar geleden werden deze uit Zuid Afrika afkomstige planten in eens heel populair, eerst bij de vasteplantenkwekers in Engeland, daarna ook snel hier, maar al snel bleek ook dat ze niet voldoende winterhard waren. De eenjarigen kwekers hebben ze ook snel ontdekt, en daar zie je ze nog steeds. Roze, roodroze, oranje en wit zijn de prevalerende kleuren. Overdadig bloeiend, gemakkelijk, rijke kleuren: alles prima, behalve de winterhardheid dus. We kregen in Engeland de tip om de volgende te proberen, die moet goed hard zijn en hij heeft ook nog een afwijkende groeiwijze:                                                                       

personata die letterlijk met kop en schouders boven de anderen uitsteekt: tot 80 cm hoog en soms iets klimmend in andere vaste planten! Roze, een gemakkelijke plant. Misschien zou u hem de eerste winter toch een beetje moeten dekken? Of neem stek, dat lukt vrijwel altijd.
€ 3,00

 

DICENTRA. Gebroken Hartje. Een bekend geslacht met vele vrijwel onkweekbare kleintjes, wat er ook gezegd mag worden over de nieuwe hybriden als ‘King of Hearts’ en ‘Burning Hearts’ : na een aanvankelijk zeer rijke en mooie bloei zie je ze nooit meer terug, ze zijn dan helemaal afgebrand.                             

spectabilis ‘Valentine‘ is een nieuwe selectie uit die oude vertrouwde tuinplant, onovertroffen in zijn frisheid in het vroege voorjaar -en zijn gevoeligheid voor een late nachtvorst! Deze selectie heeft dieprode bloemen aan donkerrode stelen. De bloemkleur is veel roder dan de stamsoort. Hoogte 50 cm.
€ 4,00

 

DICTAMNUS. Vuurwerkplant. Langlevende planten voor een zonnige plek in een kalkrijk weiland; aangezien we zoiets hier dus niet hebben gooien we er elk jaar wat kleimineraal bij, Bentonit, van dat wittige granulaat dat zo sterk op kattenbakvulling lijkt, en dat in werkelijkheid ook is!
Familieleden van de Citrus zijn het en dat is te merken aan de grote hoeveelheid etherische olie, heerlijk naar citroenen riekend, die zij afgeven bij warm weer: als het écht warm is, kun je die olie aansteken en onder veel geknetter en gewalm verbrandt het, zonder schade aan de plant te veroorzaken. Je kunt het elke dag weer doen. Let wel op: deze olie kan vervelende brandwonden geven, ook zonder hem aan te steken: deze Dictamnus is in dit opzicht te vergelijken met de Berenklauw, met Wijnruit en met de Pastinaak.
 

albus wordt na jaren vaststaan dus, en dan ook nog graag op een zonnige en warme plaats, op lichte kalkhoudende grond, op een grondsoort dus die vrijwel niemand van ons heeft, een machtig mooie plant van 80 cm hoog . De bloemen zijn wit, staan in een tros en zijn uiterst sierlijk, kijk eens goed naar de adering! Hoe zien die bloemen er nu eigenlijk uit? Een beetje vlinder-achtig, vrij groot, met ver uitstekende meeldraden, bijna een beetje als Gaura lindheimeri, maar dan met veel grotere bloemen.
€ 3,00

albus var. purpureus is de meer algemeen voorkomende roze bloeiende. Hoogte 90 tot 100 cm, iets forser dan de wit bloeiende. Beide zijn prachtige, statige planten die altijd gevraagd worden, maar het valt niet altijd mee om ze in leven te houden.
€ 3,00

 

DIERAMA.“ Angels Fishing Rod” . Machtig mooie Iris-achtige planten uit het Zuiden van Afrika, maar ja, inderdaad niet helemaal hard helaas, misschien wel helemaal niet. Ze houden van volle zon, vochtige grond en wanneer u ze op potten teelt en die vorstvrij overwintert , dan moeten ze vooral niet helemaal uitdrogen!
Stel je heel smalle, maar toch stevige bladeren voor, in een soort rozet, en daar tussenuit komen in de zomer draaddunne steeltjes, die zachtkens overbuigen onder het gewicht van de in met zilveren vlies omhulde knoppen, waaruit even later de wijd openstaande hangende bloemen komen, die op Ixia`s lijken. In allerlei kleuren roze, rood, purper en wit, altijd mooi. Er is een schitterend boek over, “Dierama, the Hairbells of Africa” geheten, ISBN 1-874802-01-7, en als je dat eenmaal gezien hebt, wil je het absoluut hebben!Er zijn vele soorten, wij kweken er 3 van: igneum heeft kleine roodachtige bloemetjes, bij een hoogte van 60 cm. Probeer het op een zonnige en niet te droge plek, en dek ze in de winter vooral goed af!
 

pulcherrimum ‘Album‘ is een schoonheid in het wit, met lange bloemstelen tot wel 100 cm lang, als alles meezit!! trichorhizum heeft roze bloemen en blijft ook laag. Afdekken! Alle
€ 3,50

 

DIGITALIS. Vingerhoedskruid. Leefden ze maar wat langer, dan werden ze veel meer geplant en dan zouden we ook met –nog- meer enthousiasme over hen schrijven, maar ze zijn bijna allemaal 2-jarig, het is niet anders! Uitzaaien doen ze zich als de beste, dat wel! Buiten de bekende D. purpurea, het wilde Vingerhoedskruid, dat zich in sommige tuinen als een vervelende uitzaaier gedraagt, zijn er bepaald edeler soorten, die ook wat meer zorg nodig hebben, zoals:
 

ferruginea is strak, hoog en steil en vooral stevig, tot 150 cm hoog, waarvan het grootste deel bezet is met dicht opeen gepakte honingbruine bloemetjes, die aan de binnenkant subtiel roodbruin geaderd zijn: goed kijken! De bladeren zijn smal langwerpig, leerachtig glimmend en zitten in dicht bebladerde rozetten vlak op de grond. Bij strenge vorst dekken. Wordt in de zomer bevlogen door de zeldzame wolbij, die op het eerste gezicht wel wat lijkt op een korte, brede wesp, maar die als een zweefvlieg vliegt. Tweejarig, matig uitzaaiend, voor een zonnige plek.
€ 2,50

lutea is een kleintje, met heel veel kleine citroengele bloemetjes aan een tot 100cm hoge, eenzijdige aar. Ook bij deze staan de smalle blaadjes, die heldergroen en een beetje behaard zijn, in platte rozetten. Een gemakkelijk soort, dat het ook redelijk in droge schaduw doet. Zaait zich goed uit, maar is zelf ook meestal overjarig.
€ 2,50

parviflora is een compacte, aan D. ferruginea verwante plant, met korte aren dicht opeen gezeten bloemen in chocoladebruin, dit is de “Chocolate Foxglove”. Hoogte 60 cm, bladeren in een mooi compact rozet. Beetje stijf.
€ 2,50